Kalp
durduktan kaç dakika sonra beyin ölümü gerçekleşir?
beyin ölümü kesin ölümdür. tüm organların yönetimi
beyindedir. çok eski yıllarda kalbin durması ölüm olarak nitelenirdi. ama
yanlıştı. çünkü kalp daha sonra çalıştırılıp hasta hayata dönebiliyordu. ama
beyin çalışmayı durdurdumu koordinasyon bitmiş oluyor. yani kesin ölüm
gerçekleşiyor. organ bağışı yapılacaksa beyin ölümü gerçekleşen hastaya oksijen
verilir. 72 saat daha bekletilir. organlar kullanılabilir halde ancak bu kadar
korur kendini. daha sonra organlar da biter.
Beyne 3 saniye içerinde kan pompalanmadığında beyindeki bazı
hücreler zarar görmeye başlıyormuş. Kalbi duran hastaların yeniden kalbi
çalıştırıldığı halde beyne kan-oksijen gitmediğinden kısa bir süre sonra bu
hücrelerin öldüğünü ve bunun, hastanın kalbi çalışsa bile, yaşadığı taktirde
bitkisel hayat da denilen
·
Beyin hasarı,
Beyinde oluşacak ciddi hasarlar beyinin bazı fonksiyonlarının
yerine getirememesi. Yani az önce söylediğim gibi Beynin duyma, görme, konuşma,
yürüme gibi fonksiyonları haricinde çalışmaya devam etmesi demek. Bu durum
hastanın iyileşme sürecinde yeniden öğrenmeyle geri getirilebiliyor. Kendimden
biliyorum. Önceki yazımda da yazdığım gibi ben, yürümeyi, su içmeyi, konuşmayı
unutmuştum. Hepsini fizik tedavi ile geri kazandım. Sağ parmaklarımdaki hasar
ve konuşma sıkıntımın dışında hepsi geri geldi. Bu çok yorucu ve sıkıntılı bir
süreç olsa da mümkün.
·
Bitkisel hayat,
Bu tamamen hastanın nefes alabilmesi dışında bütün
organlarının durması sonucunda başımıza gelen bir durum. Doktorlar eşime, benim
yaşayamayacağımı, yaşasam bile evde bitkisel hayatta olacağımı söylemişler. Bu
hasta yakını için çok zor bir durum. Bu tamamen doktorların inisiyatifinde.
Doktorlar;
“Evde kullanılabilecek ev tipi solunum cihazları var. Devlet
bunları ücretsiz veriyor. Biz rapor düzenliyoruz. Onunla eve çıkıyor hasta.
Bugünkü ekonomik şartlarda Avrupa’da da insanlar yıllarca yoğun bakımda
tutulmaz. Çok kıymetli yoğun bakım yatağını sırf solunum desteği için birine
bağlamazlar. Bunun ekonomik boyutunu bırakın, insani tarafı da var. Gerçekten
ihtiyaç sahiplerine büyük haksızlık yaparız. ‘Hastanın yoğun bakıma ihtiyacı
var mı yok mu?’ sorusu çok önemli. Varsa zaten hastamızdır. Mesela hastanın
solunum desteği dışında; akciğer problemi mevcut, kalp damar sistemi yeterince
düzelmemiş, tansiyonu problemli. O, eve çıkarılmaz. Hastanın ihtiyacı bittiği
noktada hazırlıklarını yapıp aileye eğitim vererek taburcu ediyoruz. Bunlar
aslında yatalak hastalar. Bir kısmı bitkisel hayatta. Bazısı da fonksiyonları
gelişebilecek düzeyde. Çoğu yaşlı. “ diyor.
Bitkisel hayat uzun zaman sürebiliyor. Anca bu durum, hem
hasta için hem hasta yakını içim zor bir süreç.
·
Beyin ölümü,
Bu durumda hastanın beynin ölmesi kişide herhangi bir hayat
emaresinin kalmaması demek. Bu tanıyı destekleyecek bir sürü yardımcı test
geliştirilmiş. En yaygın kullanılanları EEG, Transkraniyal Dopler
Ultrasonografi, Beyin Anjiografisi ve Tomografilerdir.
Bu testlerle şu doğrulanır: Beyinde kan akımı yoktur veya
beyinde herhangi bir elektriksel aktivite bulunmamaktadır. Bunlar beyin ölümü
için çok ciddi kanıtlardır. Ayrıca yaptığımız çok önemli bir test daha var. O
da solunum fonksiyonunun olmadığını kanıtlayan Apne Testi. 8 dakika boyunca
uygulanır ve hastada hiçbir solunum gayretinin olmadığını, göğüste hiçbir
hareketin bulunmadığını, hiç kıpırdamadığını gözlemlenir. Ufacık nefes aldığını
düşündürecek bir hareket görsek test sonlandırılır. Bu durumda; beyin ölümü
gerçekleşmiştir denemez. Aşamalar o kadar çok ki. Hiçbir şekilde nefes almasa
da beyin ölümünü yüzde yüz kanıtlamaz. Testin sonunda kan gazı analizi denilen,
atardamardan alınan kanın oksijen ve özellikle karbondioksit değerlerine bakılır.
Bunlar çok önemlidir. Çünkü karbondioksit gazının kandaki değeri 60 mmHg’ nın
üstüne çıktığında normalde solunum merkezi uyarılır, ‘Karbondioksit arttı’
diyerek akciğerlerdeki diyafram kasına ‘nefes al’ emri gönderilir. Hasta nefes
alır. Ama eğer beyin öldüyse karbondioksitin yüksekliğini algılamadığı gibi
emir de gönderemez.
Bu en güçlü, kesin testtir. Bu da kayda geçer . Apne testi
pozitiftir diye. Bu beyin kesin öldü demektir. Karbondioksit 60 mmHg’nın
altında ise negatiftir. Bir süre sonra testi tekrarlamamız gerekir. Ek
testlerden en az biri kesinlikle yapılır.
Beyin ölümü gerçekleşse de bazı hastaların kalbi attığı
halde aileler bu durumu kalbin durmasına kadar bekleyebilir. Yasa “ sonuna
kadar bekleyeceksin diyor”. Cerrahpaşa hastanesinde yatan hamile bir kadın
bebeğin gelişmesi için 14 gün boyunca tutulmuş örneğin.
Benim diyeceğim şu ki;
Kalp durduktan kaç dakika sonra beyin ölümü gerçekleşir? Diye
sormadan direnin. Hastanız dirençliyle benim gibi bitkisel hayattan da, Beyin
hasarından da kurtulabiliyor. Örneği benim.
Herkese acil şifalar dilerim.
Bana ulaşmak isterseniz, hasta yakınlarının ve hastaların
neler hissettiği sorarsanız ve biraz morale ihtiyacınız olursa bana mail ile
ulaşabilirsiniz.
Bloğumu takip ederseniz sizlere tüm deneyimlerimi
paylaşacağım. Ve eğer sosyal medya hesaplarınızda paylaşırsanız pek çok insana
moral verebilir.
Herkese acil şifalar. Dilerim.
Gürkan
